MUZEA - Fotek wam strzelać zakazano? Już nie!

Od końca maja, na podstawie orzeczenia Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, muzea nie mogą zakazywać robienia zdjęć ich eksponatów oraz pobierać za to opłat od zwiedzających. Wszystko zaczęło się od pozwu, jaki złożył do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów były dziennikarz "Rzeczypospolitej" Michał Kosiarski. Poszło o zakaz robienia zdjęć bez pozwolenia w Muzeum Regionalnym im. Dzieci Wrzesińskich we Wrześni. Sąd zgodził się z pozwem i niezgodny z prawem zapis regulaminu muzeum umieścił w "Rejestrze klauzul niedozwolonych". Od 25 maja turyści w każdym z muzeów mają więc prawo bez przeszkód robić zdjęcia.

- Po zbadaniu sprawy sąd uznał, że jest to klauzula niedozwolona. Zrobił to w oparciu o wszystkie przepisy prawa. Wziął pod uwagę zarówno argumenty muzeum, jak i Michała Kosiarskiego, który sprawę skierował do sądu. A skoro postanowienie wpisano do rejestru to żaden przedsiębiorca nie może go stosować. Oznacza to, że regulaminy muzeów powinny być zmienione - wyjaśnia Agnieszka Majchrzak z biura prasowego Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Jak jest w praktyce?

- Aby robić zdjęcia, trzeba u nas wykupić specjalny bilet za 12 złotych, a niektóre nasze zbiory wymagają zresztą specjalnych pozwoleń, jak w przypadku ekspozycji Fundacji Raczyńskich. Fotografowanie dzieł twórców zmarłych mniej niż 70 lat temu wymaga zgody ich spadkobierców - mówi rzecznik prasowy Muzeum Narodowego w Poznaniu Aleksandra Sobocińska. Wyrok zakazujący takich praktyk komentuje krótko: - Znam tę sprawę, ale Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego jeszcze się do tego nie ustosunkowało.

Aż 15 złotych za fotografowanie trzeba zapłacić w poznańskim Muzeum Archeologicznym. - Słyszeliśmy o wyroku, ale wszystko jest w tej chwili w rękach naszego radcy prawnego. Jeśli jego zdaniem nie należy pobierać opłat za robienie zdjęć, to nie będziemy tego robić - mówi Agnieszka Krzyżaniak z Działu Wystaw i Edukacji.

Konieczność ubiegania się o zezwolenie na fotografowanie eksponatów muzealnicy uzasadniają niekiedy zaskakująco.

- Zezwolenie jest konieczne, bo w oparciu o zdjęcia ktoś mógłby zbudować kopie posiadanych przez nas instrumentów - tłumaczy Janusz Jaskulski z poznańskiego Muzeum Instrumentów Muzycznych.
Kwestią kopiowania dzieł nie przejmują się jednak nawet wielkie muzea europejskie: przykładowo w Luwrze, fotografować wolno bez opłat. Trzeba tylko wyłączyć lampę błyskową. Także w Wielkopolsce nie wszystkie muzea utrudniają życie turystom.

- Nigdy nie pobieraliśmy pieniędzy za robienie zdjęć przez zwiedzających - mówi Krzysztof Głyda z Wielkopolskiego Muzeum Walk Niepodległościowych. Podobnie jest w Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy. Wyjątek stanowią sesje zdjęciowe nowożeńców.

Zamek Górków w Szamotułach nie pobiera się opłat od zwiedzających za robienie zdjęć, ale niektóre obiekty można fotografować jedynie bez użycia flesza.

Dyrektor Muzeum Dzieci Wrzesińskich Sebastian Mazurkiewicz wyjaśnia, że po wyroku sądu zniósł opłaty za fotografowanie.

- Przedtem ich też nigdy nie było. Wprowadziłem je dopiero po pożarze, który miał miejsce w czerwcu ubiegłego roku. Zrobiłem to w celach porządkowych. Chodziło o to, aby nikt bez mojej zgody nie robił zdjęć w czasie remontu. Tymczasem Michał Kosiarski, który moją decyzję zaskarżył przeprowadził coś, co nazywam abstrakcyjną kontrolą, bo nigdy u nas nie był. Wrzucił w internet hasło Muzeum Dzieci Wrzesińskich i zobaczył, że za robienie zdjęć pobieramy opłatę w wysokości 5 złotych - mówi dyrektor wrzesińskiego muzeum.

Co na to Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego? W zespole prasowym usłyszeliśmy, że stanowisko ministerstwa zostanie ujawnione nie wcześniej niż we wtorek.