Konstytucja 3 maja. Był właścicielem Dobrzycy. Współtworzył Konstytucję 3 Maja

232 lat temu, 3 maja 1791 r. na Sali Senatorskiej Zamku Królewskiego w Warszawie, po wielogodzinnych obradach, przyjęta została Ustawa Rządowa. Już uchwalający ją posłowie i senatorowie Sejmu, zwanego później Wielkim lub Czteroletnim, uświadamiali sobie rangę tego wydarzenia. Choć przyświecające im wówczas nadzieje na skuteczną reformę państwa i wyrwanie go z niemal wiekowej obcej zależności nie spełniły się, Konstytucja 3 maja pozostała dla kolejnych pokoleń symbolem brutalnie zduszonego przez zaborców dążenia do niepodległości, którego znaczenie dla kształtującej się w XIX w. nowoczesnej polskiej świadomości narodowej i historycznej trudno wręcz przecenić. Poza ściśle narodowym, nie można też zapominać o uniwersalnym aspekcie Ustawy Rządowej – wybitnego dzieła oświeceniowego prawodawstwa.

Niewiele osób wie, że były właściciel majątku w Dobrzycy, generał August Gorzeński odegrał rolę w tworzeniu Konstytucji 3 Maja. Był zaufanym człowiekiem króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, znał Tadeusza Kościuszkę, Józefa Wybickiego, Hugona Kołłątaja czy marszałka Stanisława Małachowskiego. Ważne stanowiska i zaufanie, jakim Augustyn Gorzeński cieszył się wśród najważniejszych osób w I Rzeczypospolitej sprawiły, że mógł zajmować się najistotniejszymi wówczas zagadnieniami związanymi z ustrojem kraju i ratowaniem ojczyzny, będącej po I rozbiorze. Mowa przede wszystkim o możliwości współtworzenia Konstytucji 3 Maja – pierwszego tego typu aktu w Europie i drugiego (po USA) na świecie. Kilka dni po podpisaniu aktu utworzono w Warszawie Zgromadzenie Przyjaciół Konstytucji Rządowej. Było to pierwsze nowoczesne stronnictwo polityczne w Polsce. Jednym z założycieli był nie kto inny jak właściciel dobrzyckiego majątku.

Konstytucja 3 Maja przestała obowiązywać po dokonaniu w 1793 roku przez Rosję i Prusy II rozbioru Polski.

POLECAMY RÓWNIEŻ