Skarby w powiecie chodzieskim: Co udało się odkryć na naszym terenie?

Skarb. To słowo zdobyło ostatnio wielką sławę w Polsce i jest odmieniane przez wszystkie przypadki. A wszystko za sprawą ,,Złotego pociągu", który czeka gdzieś pod Książem na Dolnym Śląsku. Dawno chyba nic nie wzbudzało takich emocji jak możliwość znalezienia tego skarbu.

Czy w naszym powiecie zdarzały się również podobne skarby? Okazuje się, że odkrycia były, ale nie aż tak spektakularne.
- Dla mnie skarbem jest wszystko co świadczy o naszej historii - mówi regionalista Wojciech Burzyński.

Jak opowiada Tomasz Speier - pasjonat archeologii (niegdyś opiekun pracowni archeologicznej w Margoninie), największego odkrycia dokonano w Chodzieży w latach 70. Wówczas bowiem na ulicy Słonecznej odkryte zostało cmentarzysko kultury amfor kulistych z okresu neolitu. W chodzieskim stanowisku archeologicznym ujawniono wiele pięknych naczyń.

- Niektóre były ozdobione bursztynami i znajdują się obecnie na ekspozycji stałej w Muzeum Archeologicznym w Poznaniu - opowiada Tomasz Speier. Dodaje, że w ostatnich latach młody archeolog, pochodzący z Chodzieży, prowadzi badania nad siedliskiem tej właśnie kultury w okolicach Jeziora Miejskiego.

Wojciech Burzyński opowiada zaś, że kilkanaście lat temu margoniński pasjonat nurkowania, nieżyjący już Roman Wolniewicz, odkrył w Jeziorze Margonińskim pozostałości po wczesnośredniowiecznym grodzisku. Znalazł tam bale, które stanowiły ochronę dla grodziska przed lodem i wodą.

- Raz nawet je widziałem. Bale wyglądają dokładnie tak jak te w Biskupinie - mówi.

Znalezisko zostało zarejestrowane i czeka na lepsze, bogatsze czasy.

Inny skarb znajduje się w chodzieskim muzeum w centralnej gablocie. To eksponowany z dumą XIII-wieczny miecz. Znalazł go gdzieś na łąkach noteckich, kilkanaście lat temu, uczeń chodzieskiego LO. Przyniósł go do szkoły. Mieczem owym pasowano młodzież na uczniów szkoły, aż wreszcie trafił do muzeum.

Bardzo ciekawego odkrycia dokonano w kościele w Żoniu. Otóż tam w przez całe lata na zwieńczeniu ołtarza głównego znajdował się obraz Józefa z Dzieciątkiem. Podczas prac konserwatorzy odkryli, że obraz z wizerunkiem św. Józefa nie był namalowany na drewnie, ale został na nim przyklejony. Zakrywał namalowany obraz św. Anny Samotrzeć. Obraz przedstawia św. Annę (babcię Jezusa), Maryję i małego Jezusa. Taką scenkę jako pierwszy namalował Leonardo da Vinci. Obraz w Żoniu przypomina dzieła Rubensa, ale nie wiadomo kto go namalował.

W naszym powiecie powstała również szachownica, wykonana przez Mańczaka dla Józefa Piłsudskiego. Niestety, zaginęła gdzieś w okresie PRL, ale pracownicy Muzeum Piłsudskiego wytrwale jej poszukują.

Tomasz Speier wspomina także, że w pewnym miejscu w powiecie chodzieskim znaleziony niegdyś został dzban wypełniony monetami z XVII lub XVIII wieku. Nie podaje miejsca tego znaleziska w obawie przed poszukiwaczami skarbów. Podobno nie brakuje ich również u nas - jak mówi Wojciech Burzyński, co pewien czas słyszy się, że ktoś znalazł coś złotego, albo srebrnego... Ile skarbów wydobyto z ziemi? Nie wiadomo.

Generalnie jednak wiadomo, że skarby nie są własnością znalazcy. Szukać ich zaś można jedynie po uzyskaniu zgody konserwatora zabytków i to tylko w wyznaczonym czasie, we wskazanym miejscu. No i oczywiście nic nie można sobie wziąć z tego skarbu!