Matura 2013: Wiedza o społeczeństwie - poziom podstawowy
PRZYKŁADOWE ODPOWIEDZI - WOS - PODSTAWA
ZADANIE 1
A. Apartheid to doktryna głosząca hasła segregacji rasowej. PRAWDA
B. Anarchizm wysuwa postulat silnego państwa. FAŁSZ
C. Socjaldemokracja opowiada się za interwencjonizmem państwa w gospodarkę. PRAWDA
ZADANIE 2
ODPOWIEDŹ:
A. Zdania zawierające wyłącznie fakty
1. Rick Perry, gubernator Teksasu, pierwszy raz wystąpił w debacie telewizyjnej z rywalami.
3. Debata odbyła się w Bibliotece im. Ronalda Reagana w Kalifornii.
B. Podaj nazwę partii politycznej, której członkami byli politycy wskazani w tekście.
Partia Republikańska, Partia Demokratyczna
ZADANIE 3
ODPOWIEDŹ:
A. W państwie o takim reżimie wybory mają najczęściej charakter fasadowy i rytualny albo ich wyniki są fałszowane. Aparat władzy represjonuje wyłącznie przeciwników politycznych. Dobro i interes państwa są głównymi deklarowanymi wartościami politycznymi, a społeczeństwo wiąże z państwem relacja patronalno-klientalna. AUTORYTARYZM
B. Władza w państwie o takim reżimie ma ambicje kontroli życia publicznego, ale i życia prywatnego obywateli. Aparat administracji podporządkowany jest monopartii, która głosi ideę budowy nowego człowieka i nowego społeczeństwa.TOTALITARYZM
C. W państwie o takim reżimie politycznym przestrzegane są prawa i wolności człowieka o charakterze osobistym i politycznym, władza ustawodawcza wybierana jest w wolnych wyborach powszechnych. DEMOKRACJA
ZADANIE 4
ODPOWIEDŹ:
A. Podaj pełne nazwy partii politycznych, których elektoraty mają najbardziej zbliżone poglądy na temat integracji europejskiej.
Platforma Obywatelska, Sojusz Lewicy Demokratycznej
B. Podaj pełną nazwę partii politycznej, której elektorat w największym stopniu jest przeciwny idei państwa opiekuńczego.
Platforma Obywatelska
C. Porównaj poglądy elektoratów partii politycznych tworzących w latach 2007-2011 koalicję rządową.
1. Elektorat PO jest o bardziej liberalny ekonomicznie, elektorat PSL jest etatystyczny
2. Elektorat PO jest bardziej proeuropejski, elektorat PSL, jest w ten kwestii neutralny
ZADANIE 5
ODPOWIEDŹ:
1. równość
2. bezpośredniość
3. tajność
ZADANIE 6
ODPOWIEDŹ:
A. Marszałek Sejmu RP II i IV kadencji (1993-1995, 2004-2005); prezes Rady Ministrów RP (1995-1996); wiceprezes Rady Ministrów RP oraz minister spraw wewnętrznych i administracji (2004); poseł na Sejm (1989-2005); pełnił funkcje kierownicze w strukturach PZPR, był wiceprzewodniczącym oraz przewodniczącym SdRP i SLD. JÓZEF OLEKSY
B. Marszałek Sejmu RP V kadencji (2007); wiceprezes Rady Ministrów RP oraz minister spraw wewnętrznych i administracji (2005-2007); poseł na Sejm (od 1997 r.); był wiceprezesem PC i PiS. LUDWIK DORN
C. Marszałek Sejmu RP VI kadencji (2010-2011); wiceprezes Rady Ministrów RP oraz minister spraw wewnętrznych i administracji (2007-2009); poseł na Sejm (od 1997 r.); pełnił funkcje kierownicze w KLD i PO. GRZEGORZ SCHETYNA
ZADANIE 7
ODPOWIEDŹ:
A. Art. 120. Sejm uchwala ustawy zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów, chyba że Konstytucja przewiduje inną większość. FUNKCJA USTAWODAWCZA
B. Art. 157. Członkowie Rady Ministrów ponoszą przed Sejmem solidarną odpowiedzialność za działalność Rady Ministrów. FUNKCJA KONTROLNA
C. Art. 205.1. Prezes Najwyższej Izby Kontroli jest powoływany przez Sejm za zgodą Senatu, na 6 lat i może być ponownie powołany tylko raz. FUNKCJA KREACYJNA
ZADANIE 8
ODPOWIEDŹ:
Immunitet: instytucja prawna, dzięki której osoba, która z niej korzysta nie podlega pewnym przepisom. Na przykład, dzięki immunitetowi parlamentarzysta - bez zgody Sejmu - nie może zostać pociągnięty do odpowiedzialności karnej.
argument "za" - Celem istnienia immunitetu materialnego jest ochrona członków parlamentu przed próbami ograniczania ich niezależności, mogą swobodnie prowadzić działalność parlamentarną, ustawodawczą
argument "przeciw" - Immunitet jest nadużywany, najczęściej podczas uchylania się od odpowiedzialności karnej (wykroczenia drogowe)
ZADANIE 9
ODPOWIEDŹ:
A. desygnowanie (premiera) Prezesa Rady Ministrów RP
B. kierowanie obradami Rady Gabinetowej RP
ZADANIE 10
ODPOWIEDŹ:
A. sejmik województwa
B. cztery lata
C. zarząd województwa
D. marszałek województwa.
ZADANIE 11
ODPOWIEDŹ:
A. Sąd Najwyższy
B. sądy rejonowe
C. sąd okręgowy
ZADANIE 12
ODPOWIEDŹ:
A. Ratyfikowana umowa międzynarodowa
C. konstytucja
ZADANIE 13
ODPOWIEDŹ:
A. Prezydentowi RP i Radzie Ministrów.
B. 100 tys. obywateli mających czynne prawo wyborcze do Sejmu.
ZADANIE 14
ODPOWIEDŹ:
A. Rozstrzyga spory kompetencyjne pomiędzy Prezydentem RP a Prezesem Rady Ministrów RP. TRYBUNAŁ STANU
B. Orzeka o winie ministra za naruszenie Konstytucji RP w zakresie jego urzędowania. TRYBUNAŁ KONSTYTUCYJNY
C. Stwierdza ważność wyborów do Sejmu RP i Senatu RP. SĄD NAJWYŻSZY
ZADANIE 15
ODPOWIEDŹ:
A. FAŁSZ
B. FAŁSZ
C. PRAWDA
ZADANIE 16
ODPOWIEDŹ:
A. Kto zabiera w celu przywłaszczenia cudzą rzecz ruchomą, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
KODEKS POSTĘPOWANIA KARNEGO
B. Przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. KODEKS CYWILNY
C. Krewnymi w linii prostej są osoby, z których jedna pochodzi od drugiej. KODEKS RODZINNY I OPIEKUŃCZY
ZADANIE 17
ODPOWIEDŹ:
B. wolność wyboru zawodu
E. prawo do informacji o stanie i ochronie środowiska
ZADANIE 18
ODPOWIEDŹ:
A. Angela Merkel
B. Barack Obama
C. Manuel Barosso
D. Ban Ki-moon
ZADANIE 19
ODPOWIEDŹ:
A. Państwo, które było założycielem Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali. FRANCJA, 3
B. Państwo, które nie należy do Rady Europy. BIAŁORUŚ, 4
C. Państwo, które należy do Unii Europejskiej i jednocześnie jest członkiem Rady Nordyckiej. FINLANDIA, 5
D. Państwo przyjęte do NATO w 1999 roku.WĘGRY, 2
E. Państwo, które należy do NATO, ale nie jest członkiem Unii Europejskiej.
TURCJA, 1
ZADANIE 20
ODPOWIEDŹ:
B. polska prezydencja w Radzie Unii Europejskiej - OSTATNIE
D. przystąpienie Polski do Rady Europy - PIERWSZE
ZADANIE 21
ODPOWIEDŹ:
A. Stosunki uregulowano w 1994 roku traktatem o przyjaznych stosunkach i dobrosąsiedzkiej współpracy. Polska skutecznie popierała starania tego państwa o członkostwo w UE i NATO. Ostatnio między obydwoma państwami nastąpiło ochłodzenie stosunków w związku z polityką narodowościową tego kraju.LITWA
B. Stosunki uregulowano w 1992 roku traktatem o przyjaznej i dobrosąsiedzkiej współpracy. Są one najczęściej dość chłodne i nieufne, a do problemów należały m.in. kwestia członkostwa Polski w NATO oraz wprowadzone przez ten kraj embargo na import polskiego mięsa. Niełatwe jest także rozliczenie wielu bolesnych wydarzeń z przeszłości, choćby kwestii katyńskiej. ROSJA
ZADANIE 22
ODPOWIEDŹ:
C. traktat z Maastricht
ZADANIE 23
ODPOWIEDŹ:
A. Represje wobec Tybetu i nie przestrzeganie praw człowieka w Chińskiej Republice Ludowej.
B. Prawa człowieka są powszechne, niezbywalne i przyrodzone. Nikt nie ma prawa niszczyć innych ludzi.
ZADANIE 24
ODPOWIEDŹ:
A. 51% (32% w modelu mieszanym i 19% w modelu partnerskim)
B.
1. wyższym
2. partnerski (43%)
3. 15%
C.
Ciężar prowadzenia domu i wychowywania dzieci spoczywa głownie na żonie (32% model mieszany, 26% model tradycyjny), która niejednokrotnie łączy to z pracą zawodową. W 51% małżeństw - mąż i żona pracują zawodowo, ale w większości nich (model mieszany) to żona prowadzi dom. Model partnerski, w którym mąż i żona zaangażowani są po równo w prowadzenie domu i wychowanie dzieci - stanowi 1/5 małżeństw.
ZADANIE 25
ODPOWIEDŹ:
A. Słowacy, 1
B. mniejszość niemiecka, 5
C. Białorusini, 3
ZADANIE 26
ODPOWIEDŹ:
A. Znaczna część repatriantów to - urodzeniu w drugim, a nawet trzecim pokoleniu – Polacy ze Wschodu. Wywiezieni na przykład do ZSRR podczas II wojny światowej. Często są to potomkowie mieszanych rodzin, na przykład Polaka i Rosjanki.
B Repatrianci, którzy są polskiej narodowości, a mieszkali poza granicami Rzeczpospolitej Polskiej mają prawo do polskiego obywatelstwa na podstawie Ustawy z 9 listopada 2000 r. o repatriacji. Ta ustawa nie ma zastosowania do imigrantów, którzy nie mają polskiego pochodzenia, a chcą otrzymać polskie obywatelstwo.
ZADANIE 27
ODPOWIEDŹ:
Mieszkańcy państw skandynawskich są bardziej aktywni społecznie (chętniej działają w organizacjach), niż mieszkańcy krajów iberyjskich.
Przeciętny mieszkaniec krajów skandynawskich należy do średnio dwóch organizacji (np. 2,6 w Szwecji, 2,5 w Danii), natomiast w Hiszpanii ten współczynnik wynosi zaledwie 0,7.
ZADANIE 28
ODPOWIEDŹ:
Około 75 procent osób nie pracuje społecznie, a około 15% pracuje społecznie w jednej dziedzinie. Choć odsetek osób pracujących w jednej społecznej dziedzinie nie ulega zmianie, to wzrasta odsetek osób pracujących społecznie w dwóch lub więcej dziedzinach (wzrost z 6 do 13% w tym okresie).
ZADANIE 29
ODPOWIEDŹ:
Osoby, które uważają, że działając z innymi mogą pomóc potrzebującym lub rozwiązać niektóre problemy swojego środowiska, częściej angażują się w działalność indywidualną lub pracę w organizacjach. Z kolei osoby, które uważają, że nie są w stanie udzielić takiej pomocy, nie są chętnie do aktywności na rzecz swojego środowiska.
ZADANIE 30
ODPOWIEDŹ:
Zdania prawdziwe
B (55%)
C (5%)
ZADANIE 31
ODPOWIEDŹ:
1. Brak zaufania związany jest z ryzykiem, myślimy bowiem, że druga osoba mogłaby w stosunku do nas postąpić w sposób niewłaściwy i sprawić nam przykrość.
2. Pogłębiający się brak zaufania w społeczeństwie prowadzi do powszechnego deficytu zaufania, powoli nie ufamy nikomu.
ZADANIE 32 - wypracowanie
Scharakteryzuj problem wolontariatu w Polsce: organizacje działające na jego zasadach, skutki, jakie przynosi aktywność w jego ramach, oraz stopień zainteresowania taką formą pracy na rzecz innych. Zaproponuj działania samorządu oraz władz
państwowych mogące wzmocnić ten rodzaj aktywności. Odwołaj się do materiałów źródłowych z zadań 27–31.
Przed nami jeszcze dwa tygodnie matur:
13 MAJA, PONIEDZIAŁEK
godz. 9
Wiedza o społeczeństwie - poziom podstawowy
Wiedza o społeczeństwie - poziom rozszerzony
godz. 14
Filozofia - poziom podstawowy
Filozofia - poziom rozszerzony
14 MAJA, WTOREK
godz. 9
Chemia - poziom podstawowy
Chemia - poziom rozszerzony
godz. 14
Geografia - poziom podstawowy
Geografia - poziom rozszerzony
16 MAJA, CZWARTEK
godz. 9
Języki mniejszości narodowych - poziom podstawowy
Język kaszubski - poziom podstawowy
godz. 14
Języki mniejszości narodowych - poziom rozszerzony
Język kaszubski - poziom rozszerzony
17 MAJA, PIĄTEK
godz. 9
Biologia - poziom podstawowy
Biologia - poziom rozszerzony
godz. 14
Historia - poziom podstawowy
Historia - poziom rozszerzony
20 MAJA, PONIEDZIAŁEK
godz. 9
Fizyka i astronomia - poziom podstawowy
Fizyka i astronomia - poziom rozszerzony
godz. 14
Język łaciński i kultura antyczna - poziom podstawowy
Język łaciński i kultura antyczna - poziom rozszerzony
21 MAJA, WTOREK
godz. 14
Język niemiecki - poziom rozszerzony
Język niemiecki dla klas dwujęzycznych
22 MAJA, RODA
godz. 9
Informatyka - poziom podstawowy
Informatyka - poziom rozszerzony
godz. 14
Historia sztuki - poziom podstawowy
Historia sztuki - poziom rozszerzony
23 MAJA, CZWARTEK
godz. 9
Język rosyjski - poziom podstawowy
godz. 14
Język rosyjski - poziom rozszerzony
Język rosyjski dla klas dwujęzycznych
24 MAJA, PIĄTEK
godz. 9
Język francuski - poziom podstawowy
godz. 14
Język francuski - poziom rozszerzony
Język francuski dla klas dwujęzycznych
27 MAJA, PONIEDZIAŁEK
godz. 14
Język hiszpański - poziom rozszerzony
Język hiszpański dla klas dwujęzycznych
28 MAJA, WTOREK
Powrót reprezentacji z Walii. Okęcie i kibice
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?