Chocz - minister dołożył do remontu kolegiaty

To kolejne pieniądze, które udało się pozyskać Stowarzyszeniu ,,Ratujemy naszą kolegiatę’’. Obiekt wybudowany w XVII wieku, wyłączył z użytkowania Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Ple-szewie. W ubiegłym roku udało się wykonać kotwienie kościoła, co zapobiega pękaniu ścian. Wykonano też nowy łuk tęczowy nad prezbiterium oraz nową wieżę.

Jednak kościół wciąż jeszcze nie może być otwarty, bo spuszczele (owady żywiące się drewnem) niszczą drewniano - ceglany strop. Na rewitalizację stropu stowarzyszenie pozyskało 300 tysięcy zł z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. – Prace ruszą w marcu - mówi Zbigniew Rodek, sekretarz stowarzyszenia.
Na remont kościoła opodatkowują się też parafianie. Każda rodzina co miesiąc płaci 10 zł, co daje 10 000 zł miesięcznie.
Kolejna inwestycja to dach, potem malowanie. W tym roku kolegiata będzie jeszcze nieczynna. Do kolegiaty przybudowany jest pałac infułatów, którego remontem zajmuje się kaliska kuria. Biskup też zabiega o środki z ministerstwa. Pałac ma być odbudowany jako letnia siedziba biskupów.

Historia
Kościół w Choczu istniał z pewnością już w średniowieczu, ale brak wiarygodnych źródeł nie pozwala ustalić kiedy rzekoma świątynia miała powstać. Z tego powodu pierwszym dokumentem mówiącym o chockiej świątyni jest spis beneficjów archidiecezji gnieźnieńskiej z lat 1511-1523 - Liber Beneficiorum - zlecony do napisania przez arcybiskupa gnieźnieńskiego i prymasa Polski Jana Łaskiego. Z tego źródła czerpiemy informację o tym, że istniał wtedy drewniany kościół pw. św Wawrzyńca wraz z licznymi mieniem. Na przełomie XVI i XVII wieku działała w Choczu silna gmina braci czeskich, jedna z pierwszych w Wielkopolsce. Miastem w tym czasie władał protestancki ród Lipskich herbu Grabie. Jeden z przedstawicieli rodu, wychowany w wierze ewangelicko-reformowanej Andrzej Lipski, po powrocie ze studiów prawniczych w Europie Zachodniej przyjął katolicyzm. W 1599 otrzymał święcenia kapłańskie. W 1629 roku, już jako biskup, na fundamentach zamku z czasów Kazimierza Wielkiego zainicjował budowę nowego kościoła w Choczu pw. Wniebowzięcia NMP, który został podniesiony do rangi kolegiaty. Rok później do drewnianych budynków klasztornych i kościoła klasztornego pw. Michała Archanioła sprowadził franciszkanów reformatów. W czasach zaborów majątek Lipskich został skonfiskowany przez władze pruskie, a kościół podupadał. Chwile świetności zespołowi poreformackich świątyń przywrócić próbował Kazimierz Lipski, prepozyt chockiej kolegiaty od 1870 roku, kanonik gnieźnieński i opat klasztoru w Lubiniu, kustosz wolborski i proboszcz wschowski, który prawo używania infuły otrzymał w 1871 r. Z jego inicjatywy przebudowano kościół z jednonawowego na trzynawowy, wybudowano także nową wieżę. Na ruinach zamku wybudowano Pałac Infułatów. potrzebne źródło W 1920 do Chocza wrócili franciszkanie. W latach międzywojnia dwukrotnie przełożonym klasztoru był Sługa Boży Euzebiusz Huchracki. W czasie II wojny światowej kościół uległ zniszczeniu. W klasztorze i plebanii produkowano kosze wiklinowe, a kościóły służył jako magazyn. Na ziemiach przykościelnych uprawiano warzywa. Po 1945 roku do Chocza ponownie wrócili franciszkanie. Obecnie parafia należy do dekanatu Czermin w diecezji kaliskiej (od marca 1992 r.). Płynąca obok Prosna powodowała podmakanie fundamentów. Obecnie kościół jest zamknięty z powodu zagrożenia zawaleniem się części budowli. Potrzebny jest remont łęku tęczowego nad prezbiterium oraz zabezpieczenie skrzywionego hełmu wieży.
Architektura

Kościół nieorientowany, murowany, otynkowany, w układzie bazylikowym, z wieżą znajdującą się w fasadzie północnej. Wczesnobarokowe prezbiterium skierowane na północ, na zachód od niego znajdują się zakrystia i skarbczyk z pierwszej połowy XVII wieku. W części południowej kościoła znajduje się empora organowa. Pod emporą sklepienie krzyżowe z cegły. Nawa główna jest otwarta do bocznych. W nawie bocznej wschodniej przykrytej sklepieniem krzyżowym pozornym o konstrukcji drewnianej, znajduje się ołtarz boczny. Nawa boczna zachodnia z epitafium fundatora świątyni biskupa Lipskiego, nad nawą sklepienia krzyżowe z cegły. Łuk tęczowy zamknięty półkoliście. Nawę główną i prezbiterium obiega wspólne belkowanie z gzymsem na konsolkach. Sklepienie w prezbiterium kolebkowe z lunetami na gurtach, w zakrystii i skarbczyku kolebkowo-krzyżowe z pierwszej połowy XVII wieku. W nawie głównej sklepienie pozorne kolebkowe z lunetami na gurtach.

Ołtarz główny przedstawia obraz Wniebowzięcia NMP, zwieńczenie stiukowe z apoteozą św. Kazimierza oraz tabernakulum z ok. 1790 roku. Ołtarze boczne: obraz Matki Boskiej Hetmańskiej i św. Jana, drugi z krucyfiksem barokowo-ludowym oraz obrazkiem św. Pawła w zwieńczeniu z XVIII wieku.

W kościele kolegiackim w Choczu pochowane jest serce ostatniego kardynała Rzeczypospolitej Obojga Narodów, Jana Aleksandra Lipskiego.
/WIkipedia/